18 Ocak 2013’te halkın avukatlarına yönelik yapılan operasyon sonucunda 22 avukat hakkında açılan davanın 7 Kasım 2022’de görülen karar duruşmasında 19 avukata toplam 146 yıl hapis cezası verilmişti. Halkın avukatları bu kararın yıldönümünde, 7 Kasım Salı günü İstanbul, Ankara, İzmir, Mersin, Antalya, Alanya, Gaziantep ve Adana’da yaptıkları eylemlerle tutsak avukatlara özgürlük istediler.
Ankara’daki eylem, Ankara Adliyesi’ndeki Ankara Barosu önünde gerçekleştirildi. Avukatlar adına ÇHD Ankara Şubesi Başkanı ve Halkın Hukuk Bürosu avukatı Ceren Yılmaz tarafından okunan açıklamada özetle, “sahte ve hukuka aykırı delillerle verilen kararların bozulması, tüm avukatların tahliye edilmesi ve avukatlık mesleği ile savunma makamı üzerindeki baskılara son verilmesi” talep edildi.
Ceren Yılmaz tarafından okunan ve 19 avukata 11 Kasım 2022’de verilen toplam 146 yıl hapis cezaları hatırlatılarak şu ifadelere yer verildi: “11 Kasım 2022 tarihinde derneğimiz üyesi ve meslektaşımız 19 avukatın toplamda 146 yıl hapis cezası ile mahkumiyetlerine karar verilen yargılamanın birinci yılını dolduruyoruz. 2013 yılından itibaren hukuk tarihi açısından her aşaması ayrı bir faciaya sebep olan bu yargılama nedeniyle bugün 3 meslektaşımız, derneğimiz genel başkanı Selçuk Kozğaçalı, üyelerimiz Oya Aslan ve Barkın Timtik halen tutuklu. Şu an fiziki özgürlüğüne sahip olan meslektaşlarımız ise her an bir hapishane tehdidi ile karşı karşıya.”.
“İlk gün, basılan bürolarda 11 çelik kapı bulunduğu açık yalanını, hem de İstanbul Adliyesi’nde bir başsavcı vekiline söyletenler, derneğimizi ve meslektaşlarımızı fiili olarak çalışamaz hale getirmek istedi. Bugün, yargılandığımız ve mahkum edildiğimiz, hapishanede dost ve meslektaşlarımıza yıllardır hasret duyduğumuz son 10 yılımıza bakıldığında, bizim de irade beyanımız kısa ve nettir: Susmadık ve susmayacağız.
Bugün de hak ihlallerinin sahnelendiği her bir adliyede, karakolda, işkence merkezinde, madende, göçükte, deprem enkazında biz varız ve var olmaya devam edeceğiz. Halkın, devrimcilerin, muhaliflerin savunmanlığını üstlendik, üstlenmeye devam edeceğiz. Mesleğimizi sınıfımız safında yapmaya devam edeceğiz. Tutsak arkadaşlarımızın özgürlüklerini alana ve hukuksuz mahkeme kararlarının her birini ortadan kaldırana kadar durmayacağız.”.
Yılmaz, sözlerini “Halkın, devrimcilerin, muhaliflerin savunmanlığını üstlendik. Sahte ve hukuka aykırı delillerle verilen kararlar bozulmalıdır. Tüm arkadaşlarımız tahliye edilerek fiziki özgürlükleri iade edilmelidir.” diyerek tamamladı.
Eyleme katılan avukatlar basın açıklamasının ardından, “Devrimci Avukatlar Serbest Bırakılsın, Savunma Susmadı Susmayacak, Ebru Timtik Ölümsüzdür, Tahir Elçi Ölümsüzdür” sloganlarıyla adliye içinde yürüyüş gerçekleştirdiler.
İstanbul’da da ÇHD ve ÖHD üyesi avukatlar bileşeni oldukları uluslararası hukuk kurumlarıyla birlikte bir basın toplantısı düzenledi. Tutuklu Avukatlara Özgürlük pankartının açıldığı basın toplantısında konuşan ÇHD İstanbul Şube Başkanı Çiğdem Akbulut, uluslararası hukuk kurumlarının, 8 ülkeden 27 baro, insan hakları ve hukuk örgütünü temsilen çok sayıda avukatın ÇHD üyesi tutsaklar ile ÖHD üyesi Gülhan Kaya için bir dizi ziyaretler gerçekleştirmek ve duruşmaya katılmak için İstanbul’a geldiğini belirtti.
Çağdaş Hukukçular Derneği İzmir Şubesi üyeleri, İzmir Adliyesi önünde gerçekleştirdikleri eylemle, tutsak avukatlara özgürlük istediler. Demokratik kurum temsilcilerinin de destek verdiği eylemde, “tutsak meslektaşlarımızın fiziki özgürlüğü ve haksız kararların bozulması” talebi dile getirildi.
ÖHD, İHD, Adalet için Hukukçular adına yapılan konuşmalardan sonra, İzmir Baro Başkanı Sefa Yılmaz da bir açıklama yaparak tutsak avukatlara özgürlük istedi.
Çağdaş Hukukçular Derneği Antalya Şubesinden avukatlar da halkın avukatlarına verilen hükmün yıldönümünde özgürlük talebini bir kez daha dile getirmek için Antalya Adliyesi önünde bir eylem gerçekleştirdi.
Çağdaş Hukukçular Derneği Adana Şubesi, Adana Adliyesi Avukatlar Salonu’nda yaptığı açıklamayla tutsak meslektaşlarımıza özgürlük talebini dile getirdi ve ÇHD susmadı susmayacak dedi.
8 Ülkeden 27 Hukuk Kurumunun Temsilcilerinden Oluşan Heyet Halkın Avukatlarına Özgürlük İstedi
8 ülkeden 27 baro, insan hakları örgütleri ve hukuk gruplarından oluşan heyet de 6-9 Kasım 2023 tarihleri arasında Türkiye’ye gelerek tutsak avukatların durumuna ilişkin bir ziyaret gerçekleştirdi.
Heyet tarafından bu ziyarete ilişkin 10 Kasım tarihinde bir basın açıklaması yapıldı. Yapılan ortak açıklamada, Türkiye’de avukatlara yönelik sürekli taciz, keyfi gözaltı, adil olmayan yargılama, işkence ve kötü muameleden duyulan üzüntü dile getirildi. Aralarında Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) ve Halkın Hukuk Bürosu (HHB) üyelerinin de bulunduğu bu avukatlar, temsil ettikleri müvekkilleri ve mesleki bağlantıları da dahil olmak üzere hukuki çalışmaları nedeniyle hedef alınmaktadır.” denildi.
Heyet tarafından yapılan tespitlere göre, tutukluluk koşulları, “BM Mahkumlara Muamele için Standart Asgari Kurallar” da dahil olmak üzere uluslararası kabul görmüş standartları ihlal ediyor.”
Heyet tarafından yapılan açıklamanın sonunda “Türk hükümetine, uluslararası hukuk çerçevesinde avukatların hedef alınması ve taciz edilmesine yönelik tüm eylemleri durdurma ve hukuk mesleğinin bağımsızlığına saygı gösterme çağrısı yapıyoruz” ifadeleriyle avukatlara yönelik saldırıların durdurulması çağrısı yapıldı.
Heyetin yaptığı ortak açıklamada öne çıkan noktalar şu şekilde:
Ziyaret sona ererken, Türkiye’deki avukatların halen süregelen taciz, keyfi gözaltı, hukuki ve adil olmayan yargılama, işkence ve kötü muamele ile karşı karşıya olduğunu üzülerek belirtiyoruz.
Türkiye’deki avukatlar, temsil ettikleri müvekkiller ve üye oldukları mesleki kuruluşlar da dahil olmak üzere yalnızca yasal çalışmaları nedeniyle gözaltına alınmakta, tutuklanmakta ve hapiste tutulmaktadır.
Hapishanelerde ziyaret ettiğimiz avukatların birçoğu Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) ve Halkın Hukuk Bürosu (HHB) üyesidir. Bu avukatlar, yıllardır ceza ve insan hakları hukuku alanında çalışmakta olup, Türkiye hükümetinin Türkiye halkının temel insan haklarını savunan avukatları sistemli bir şekilde hedef aldığını kanıtlamaktadır.
Ayrıca, bu avukatların birçoğu 2017/2018’den beri adil olmayan yargılama ve (savunma hakkının kısıtlanması nedeniyle) etkisiz hukuki yardım sonucu tutuklu bulunmaktadır.
Tutukluluk koşullarıyla ilgili olarak da ciddi endişelerimiz bulunmaktadır. Bu koşullar, hapishaneler için uluslararası kabul görmüş standartları, örneğin BM Hapisteki Mahkumların Muamelesine İlişkin İlkeleri ihlal etmektedir. Tutukluluk halleri keyfi olarak devam etmekte ve yetersiz bir gerekçe veya açıklama ile uzatılmaktadır. Aile üyelerine sınırlı erişimleri bulunmakta ve izolasyon (tecrit) koşullarında tutulmaktadırlar, genellikle yalnızca iki veya üç diğer tutukluyla etkileşime geçebilmektedirler. Disiplin önlemleri, avukatların şartlı tahliyelerini reddetmek için uygulanmaktadır. Bay Ünsal ve Bay Gökoğlu adlı en az iki avukatın işkenceye maruz kaldığını rapor etmeleri çok endişe vericidir.
Avukatların keyfi gözaltı ve tutuklamalardan adil olmayan yargılamalara ve işkenceye kadar yaşadığı kötü muamele, Türkiye’nin uluslararası topluma olan yasal yükümlülüklerini açık bir şekilde ihlal etmektedir.
Türk hükümetinin yıldırma/sindirme taktikleri, hukukun üstünlüğüne ve Türk yurttaşlarının adalet erişimine karşı güvenini sarsıcı bir etkiye sahiptir. Ceza hukuku ve insan hakları savunmasında çalışan avukatlar için bir korku ve güvensizlik ortamı yaratılmaktadır.
Türk hükümetine, uluslararası hukuk çerçevesinde avukatların hedef alınması ve taciz edilmesine yönelik tüm eylemleri durdurma ve hukuk mesleğinin bağımsızlığına saygı gösterme çağrısı yapıyoruz, bu da BM Avukatların Görev ve Statülerine İlişkin Temel İlkeler’e uygun olarak gerçekleştirilmelidir.
Türkiye’deki avukatların durumunu izlemeye devam edecek ve Türk hükümetinin uluslararası insan hakları standartlarına uymasını sağlayacağız.
Heyette yer alan ve açıklamada imzası bulunan kurumlar şunlar:
1. Bologna Barosu
2. Bordeaux Barosu
3. Brüksel Barosu
4. Katalan İnsan Hakları Savunma Derneği
5. Defense Sans Frontiere – Avocats Solidaires
6. Demokrasi ve Dünya İnsan Hakları için Avukatlar Avrupa Derneği (ELDH)
7. Avrupa Demokratik Avukatlar (AED)
8. Avrupa Barolar Birliği (FBE)
9. Grenoble Barosu İnsan Hakları Enstitüsü
10. Demokratik Hukukçular Uluslararası Birliği (IADL)
11. Avukatlar Uluslararası Gözlemcisi (OIAD)
12. Law for Lawyers (Lawyers for Lawyers)
13. İngiltere ve Galler Hukuk Derneği
14. Legal Centre Lesvos
15. Fransa Bâtonniers Konferansı
16. Fransa Avukatlar Sendikası
17. Belçika İçin Demokrasi İçin Avukatlar Sendikası
18. Marsilya Barosu
19. Nantes Barosu
20. New York City Barosu
21. Rennes Barosu
22. Rotterdam Barosu
23. Amsterdam Hukuk Yardım Avukatları Derneği (VSAN)
24. Demokrasi Araştırmaları ve Geliştirme Merkezi / Uluslararası Hukuk Müdahale Grubu (CRED, GİGİ)
25. Barselona Barosu Savunma Komisyonu
26. Belçika’nın Fransızca ve Almanca Konuşan Baroları Birliği
27. Uluslararası Avukatlar Birliği – Hukukun Üstünlüğü Enstitüsü (UIA-IROL)